Duurzame warmte

Wist je dat meer dan 60% van het totale energieverbruik in Oost-Vlaanderen naar warmte gaat? Zoveel energie hebben we nodig om onze gebouwen te verwarmen, industriële processen aan te drijven en om die heerlijk warme douche te nemen.

Oost-Vlaanderen wil in 2050 een klimaatgezonde provincie zijn. Daarom werken we aan groene energie van eigen bodem. Denk bijvoorbeeld aan warmtepompen, zonneboilers, geothermie, warmte uit lokale (houtige) biomassa en warmtenetten. Om de doelstellingen te halen, moeten we een omslag maken naar een duurzaam, betaalbaar en ruimtelijk efficiënt systeem voor groene warmte.

De Provincie Oost-Vlaanderen biedt ondersteuning aan lokale besturen, burgers en land- en tuinbouwers om over te stappen op duurzame warmte uit hernieuwbare energie of CO₂-neutrale technieken.

Lokale besturen spelen een belangrijke rol in de transitie naar duurzame warmte. De Provincie Oost-Vlaanderen biedt je volgende handvaten:

Een lokaal warmteplan omschrijft hoe je in je gemeente duurzame warmte kan realiseren. Onze dienst Ruimtelijke Planning helpt je met de opmaak van een lokaal warmteplan. Dit bestaat uit de volgende stappen:

• We brengen de huidige en toekomstige warmtevraag in de gemeente in kaart.
• We bekijken welk duurzame warmteaanbod specifiek mogelijk is in de gemeente.
• We formuleren van een lokale warmtevisie en betrekken hierbij lokale belanghebbenden.
• We maken een plan op met de duurzame warmtemogelijkheden per wijk (een warmtezoneringsplan).
• We formuleren de beleidslijnen om deze duurzame warmte in de gemeente tot ontwikkeling te brengen (een warmtebeleidsplan).

Meer info vind je in het omgevingscontract. Laat je bovendien inspireren door de praktijkvoorbeelden van Evergem en Brugge. Wil je graag onmiddellijk aan de slag? Stuur een mailtje naar ruimtelijke.planning@oost-vlaanderen.be en we bezorgen je meer info. 

Een warmtenet is een ondergrondse circulatieleiding, aangesloten op een warmtebron, bijvoorbeeld een grote fabriek met veel restwarmte of een energiecentrale. Een grote ‘centrale verwarming’ als het ware. Daarop kunnen woningen, bedrijven, appartementen, scholen, ziekenhuizen en zelfs hele steden aansluiten voor verwarming én warm water.

Bovendien kan je een warmtenet zo organiseren dat de lokale meerwaarde terugvloeit naar de gemeente en haar inwoners. De leidraad warmtenetten biedt je een methodiek aan om zelf aan de slag te gaan met een concreet warmtenetproject.

Het project Buurzame warmte doet vooronderzoek om aansluiting op het warmtenet te voorzien. Zo kan iedereen genieten van duurzame restwarmte van een fabriek of verbrandingsoven uit de buurt.

Warmtenetten kunnen ook gevoed worden uit warmte uit water. Dit kan warmte uit rivieren, kanalen, waterplassen, waterzuiveringsstations of zelfs onze riolering zijn.

Hoe werkt aquathermie? Wat is het potentieel in jouw gemeente? En hoe verdeel je dit potentieel met jouw buurgemeenten? Ontdek het in de aquathermie tool. 

De transitie naar duurzame warmte brengt vaak grote en dure infrastructuurwerken met zich mee. Daarom is het belangrijk om de meest efficiënte duurzame warmtevoorziening op de juiste plek in te plannen. Zo kan een dorpskern de restwarmte van een fabriek aan de dorpsrand gebruiken.

De beleidslijn warmte legt de krijtlijnen vast voor het toekomstige ruimtelijk beleid rond warmte: waar zetten we best in op welke vorm(en) van duurzame warmte? We houden hierbij rekening met de keuze van het transport en de locatie van de productie, opslag en verbruik. De beleidslijn vormt het afwegingskader voor ruimtelijke (her)ontwikkelingen, projecten en kansen rond warmte.

Lees de samenvatting of de volledige ruimtelijke beleidslijn warmte.

De kernnota ‘Maak Ruimte voor Oost-Vlaanderen 2050’ bestaat uit verschillende beleidskaders. In één van die beleidskaders ‘Transitie naar een solidaire beleefomgeving’ krijgen de Oost-Vlaamse kernen een warmtescore. De warmtescore wordt bepaald door de dichtheid van kleine verbruikers in de kern en van grootverbruikers binnen of aan de rand van de kern. Zo kunnen er kansen zijn voor dichte kernen om aan te sluiten op een warmtenet. Meer verspreide bebouwing kan beter inzetten op individuele warmteoplossingen zoals een warmtepomp.

In steden en gemeenten is het handig om het elektriciteits- en warmteverhaal geïntegreerd aan te pakken op wijkniveau. Hoe? Ontdek het in het ‘principehandboek voor energiewijken’.

• Ontdek bij het Steunpunt Duurzaam Wonen en Bouwen hoe je je woning fossielvrij kan verwarmen. 
  
• Informeer bij je gemeente wat ze doen rond duurzame warmte.

De Provincie ondersteunt land- en tuinbouwers die het energieverbruik van hun bedrijf willen verduurzamen:

• energieverbruik bij sierteelt onder glas
• gebruik en productie van houtige biomassa